Stowarzyszenie

Agentów trzeba szkolić!

Wydawać by się mogło, że skoro już agenci jakoś się zorganizowali, to głównym celem stowarzyszenia będzie dbałość o interesy tych agentów. Ze statutu wynika jednak, że tak nie jest! Cele to, przede wszystkim reprezentowanie. A to nie to samo. Chodzi o reprezentowanie przed organami państwowymi, co w praktyce oznacza chęć uczestnictwa członków zarządu OSAT-u w posiedzeniach różnych gremiów sejmowych czy agent rządowych. OSAT ma także pomagać w sporach z partnerami handlowymi i klientami, zajmować się współpracą z touroperatorami i pracować nad podnoszeniem kwalifikacji swych członków. Tak, z grubsza, wyglądają cele OSATU-u opisane w statucie. Nie ma tu mowy o organizacji, której zadaniem byłoby zintegrowanie środowiska na tyle mocno, aby stało się realnym partnerem dla touroperatorów, będących dostawcami usług, sprzedawanych przez agentów.

Środowisko agentów jest całkowicie bezradne i zależne od woli organizatorów. Mimo, że jako całość odgrywa istotną rolę w sprzedaży imprez turystycznych, to poprzez rozproszenie i brak wspólnej reprezentacji pozostaje bezsilne i zdane na decyzje dostawców mogących w każdej chwili, pod byle pretekstem, a nawet i bez pretekstu, zabrać prawo do sprzedaży wycieczek. Nawet bardzo dobra sprzedaż imprez jakiegoś touroperatora nie gwarantuje utrzymania umowy. A nierzadko bywa odwrotnie. Touroperator widząc, że w jakimś miejscu dobrze idzie sprzedaż, może otworzyć własny salon, zabierając umowę agentowi, który spełnił funkcję testującego.

Wydawać by się mogło, że powstanie stowarzyszenia agentów, poprawi ich pozycję. Ale OSAT takim stowarzyszeniem nie jest i raczej nie ma ambicji, żeby nim być. W statucie mowa jest o wspomnianej reprezentacji, a także o takich sprawach jak prowadzenie szkoleń, integracji, a nawet organizacji życia koleżeńskiego.

OSAT powstał w 2011 roku. Początkowo należało do niego 400-500 biur podróży. Członkowie szybko jednak się wykruszali. Nic dziwnego, efekty działania stowarzyszenia nie były oszałamiające. Właściwie nic się nie działo. Największą aktywność zarząd OSAT-u wykazywał w sprawach związanych z „wielką polityką”. Chętnie uczestniczył w dyskusjach na takie tematy jak fundusz gwarancyjny czy ustawa o turystyce. Choć to tematy bardzo ważne, to cel organizacji agentów powinien być inny.

Na początku roku zmieniły się władze OSAT-u, a właściwie, poddano je korekcie. Dotychczasowy prezes został członkiem zarządu, a nowym szefem jednomyślnie wybrano Marcina Wujca, właściciela trzech agencji turystycznych. W swym inauguracyjnym przemówieniu powiedział, że w pierwszej kolejności trzeba zająć się… szkoleniem sprzedawców. Jeśli chodzi o - najwyraźniej drugorzędny dla niego temat relacji z touroperatorami – to wyraził chęć uzyskania wiarygodności u partnerów. Uznał, że jest ona niewystarczająca(!). Co ciekawe jako przykład odpowiedzialnej postawy agentów, podał list, w którym OSAT wpiera stanowisko grupy touroperatorów zarzucający firmie TUI Polska stosowanie nieuczciwych praktyk. Pomijając już to, że doniesienie złożone przez touroperatorów na TUI Polska do niemieckich władz było kuriozalne (m.in. skarżą się w nim na faworyzowanie przez TUI klientów polskich, kosztem Niemców) i pochwalenie się wsparciem tego doniesienia przez OSAT musi budzić zdziwienie, to warte uwagi jest to, że nowy prezes szczyci się akcją wspierania przez agentów touroperatorów, a nie jest w stanie przytoczyć przykładu odwrotnego.

Teksty obydwu listów na końcu artykułu

Pod koniec listopada odbyło się walne zgromadzenie stowarzyszenia, na którym najważniejszą podjętą uchwałą było podniesienie składki z 300 do 500 złotych rocznie. Dzięki większym funduszom OSAT będzie organizował dalsze szkolenia z technik sprzedaży (oni chyba naprawdę uwierzyli w swą misję podnoszenia jakości obsługi klientów), a także zajmie się reklamą. Członkowie OSAT-u będą mieli prawo do posługiwania się znakiem „Wakacyjny Ekspert”, którzy sami wyprodukują sobie w dowolnej formie, według przesłanego projektu. Hasło „wakacyjny ekspert” dziś nic nie znaczy, nie ma żadnej wartości marketingowej, równie dobrze każde biuro mogłoby nazwać się podobnie (zresztą, istnieje już biuro, które wpadło na ten sam pomysł), ale ma to się zmienić. Dzięki reklamom na facebooku, kierującym na podstronę… OSAT-u. Okazuje się bowiem, że nie ma domeny „WakacyjnyEkspert.pl” (nie mogło być, skoro zajęło ją już inne biuro), a jest tylko tytuł podstrony: „http://www.osat.pl/znajdz-agenta/”, na której zamieszczono mapkę z zaznaczonymi biurami podróży - członkami OSAT-u.

Z mapki tej wynika, że do agentów będących członkami stowarzyszenia należą 134 punkty sprzedaży. Zarząd utrzymuje, że w skład OSAT-u wchodzi 180 osób, ale punktów sprzedaży nie ma aż tylu. Liczba biur podróży jest jeszcze mniejsza, bo niektórzy z właścicieli mają po dwa lub trzy punkty sprzedaży (takich przypadków jest dziesięć).

Wygląda to tak, że władze stowarzyszenia ani myślą zajmować się budową silnej organizacji zdolnej do dyskusji z dostawcami usług, których z każdym rokiem jest mniej, a ci którzy pozostają mają coraz mocniejszą pozycję i mniejszą wolę do ustępstw.

Podczas walnego zgromadzenia, Marcin Wujec, w odpowiedzi na narzekania agentów - których martwią obniżane prowizje, podwyższane minima sprzedaży, opóźnienia płatności - zapewnił, że władze OSAT-u „zastanawiają się” nad tym jak wzmocnić pozycję firm agencyjnych, aby zostać uznanym przez touroperatorów za atrakcyjnych partnerów. Czyżby nie zauważył, że agenci są partnerem atrakcyjnym? I to bardzo! Sprzedają nadal istotną część ofert touroperatorów, przyjmując bez szemrania gorsze warunki. Każdy chciałby mieć takiego partnera handlowego.

Zarząd OSAT-u widzi swoją rolę inaczej. I dlatego organizacja ta skazana jest na pozostawanie na marginesie. Mimo ośmiu lat istnienia mało jest takich osób, które potrafią rozszyfrować skrót OSAT (nawet wśród pracujących w turystyce). I tak to pozostanie.