booking.com
Linie lotnicze. Najgłośniejsze bankructwa świata

WOW Air i inni

WOW Air nie był pierwszą linią lotniczą, która zbankrutowała. Zdecydowanie nie pierwszą! Historia upadków firm lotniczych jest długa.

Bankructwa linii lotniczych

2019 Flybmi

Mająca siedzibę we wschodniej Anglii firma wstrzymała loty już na początku roku, w lutym. Zostawiając tysiące ludzi zagranicą i rujnując plany wakacyjne innym dziesiątkom tysięcy. Rok wcześniej jej siedemnastoma samolotami poleciało 522 tysiące pasażerów do 25 miast położonych w całej Europie. Szefowie Flybmi upadek tłumaczyli wzrostem kosztów paliwa i niepewnością wynikającą z Brexitu. Prawda jednak była chyba inna, a na pewno bardziej złożona. W Europie jest najzwyczajniej za dużo linii lotniczych i część z nich nie wytrzymuje ciągłej walki o utrzymanie się na rynku. W Stanach Zjednoczonych pięciu głównych przewoźników obsługuje ponad 80% pasażerów. W Europie jest zupełnie inaczej.

2018 Primera

Upadek tego budżetowego przewoźnika w październiku 2018 roku pozostawił na lodzie około 60 tysięcy pasażerów. Primera, choć zarejestrowana w Danii, faktycznie założona została w Islandii. Szło jej całkiem dobrze tak długo jak właścicieli nie poniosła fantazja i nie postanowili rozszerzyć profil. W 2017 zdecydowano o podboju Atlantyku. Już nie tylko loty po Europie, ale także do Ameryki. Szybko pojawiły się połączenia z Bostonem, Waszyngtonem, Nowym Jorkiem (Newark). Planowano loty do Tokio. W ciągu trzech lat flota Primery miała wzrosnąć czterokrotnie, zaczęto snuć marzenia o trasach do Kalifornii, Chin i Indii.

Szybko jednak pojawiły się problemy. Słabe sprzedaże wymusiły zamknięcie przelotów do Bostonu i zmniejszenie częstotliwości do Nowego Jorku. Toronto zniknęło z rozkładów Primery dwa tygodnie przed inauguracyjnym lotem. O ile pozycja Primery wśród tanich przewoźników w Europie była całkiem mocna, to transatlantyckie ambicje całkiem ją rozłożyły. Upadek tłumaczono m.in. opóźnieniami w dostawie nowych samolotów, ale słaby serwis i dziwaczne trasy (np. Birmingham – Boston), na które trudno było znaleźć klientów, to chyba ważniejsze przyczyny końca historii Primery.

2017 Monarch

Bankructwo Monarcha najbardziej dotknęło Brytyjczyków. To co wtedy się działo uznano za największą, w czasach pokoju, akcję repatriacyjną w historii ich kraju. W październiku, gdy ogłoszono o wstrzymaniu lotów, zagranicą było około 100 tysięcy pasażerów. 750 tysięcy innych zdążyło już zapłacić za przelot, który nigdy nie miał już nastąpić.

Wcześniej Monarch wykonywał przeloty na 43 trasach. Flota składała się z 35 samolotów. W 2016 roku przewiózł 5.4 miliona pasażerów, zatrudniając 2300 pracowników. Zajmował 26. miejsce wśród największych linii lotniczych w Europie.

2017 Air Berlin

Ledwie upłynął tydzień od bankructwa Monarcha, gdy o zakończeniu działalności poinformował Air Berlin. Druga, pod względem wielkości, linia lotnicza w Niemczech, a 10. w Europie. W 2016 roku liczba pasażerów sięgnęła prawie 29 milionów. Air Berlin zawiadomił o upadłości z dwumiesięcznym wyprzedzeniem, dzięki czemu udało się uniknąć Armagedonu, typowego w takich sytuacjach.

Wcześniej, co ciągnęło się przez ostatnie lata, firma próbowała uporać się z nieprzerwanymi stratami. Bez powodzenia. W końcu, Etihad – arabskie linie lotnicze, główny udziałowiec w Air Berlin – uznał, że kończy z dopłacaniem do interesu i ogłosił, że nie zamierza dalej finansować berlińskiej firmy. I to był koniec Air Berlin, przewoźnika, o którym kiedyś mówiło się, że przejmie PLL LOT…

2014 Transaero

Transaero to być może mniej znana w Polsce, a już na pewno całkiem zapomniana, rosyjska linia lotnicza. W czasach świetności imponowała rozmiarami. Dysponowała 97 samolotami, którymi latała do 156 miejscowości. W 2014 roku przewiozła 13.2 miliona pasażerów. Ale bez sukcesów finansowych. Jej, liczone narastająco, straty wyniosły 3.9 miliarda euro.

2009 FlyGlobespan

Brytyjska firma, z bazą w szkockim Edynburgu. Miała dziewięć samolotów, obsługiwała 24 kierunki. W porównaniu z Monarchem była pchełką. Przewoziła rocznie dwa miliony osób, a w chwili upadku pozostawiła 4400 klientów zagranicą i 117 tysięcy z pustymi biletami.

2008 XL Airways

To był czas początku finansowego kryzysu. Linie lotnicze XL Airways zbankrutowały wraz z całą grupą XL Leisure zajmującą się organizacją wyjazdów turystycznych. Bezpośrednim powodem był kosmiczny wystrzał cen paliwa. Wtedy za baryłkę w lecie płacono 147 dolarów. Ogłoszenie upadłości zastało 85 tysięcy klientów zagranicą i 200 tysięcy z biletami w rękach.

2008 Zoom Airlines

Była to mała firma, z trzema samolotami, która latała pomiędzy Europą i Ameryką Północną. Nie mogąc dłużej płacić rachunków, w sierpniu wstrzymała loty, pozostawiając 4500 pasażerów po obydwu stronach Atlantyku i 60 tysięcy z bezwartościowymi rezerwacjami.

2008 SilverJet

Linia lotnicza dla bogatych klientów. Reklamowała się jako „pierwsza na świecie linia ekologiczna”. W jej samolotach była wyłącznie klasa biznes. Latała do Newarku i Dubaju. Przetrwała zaledwie dwa lata i nigdy nie udało się jej zwiększyć floty ponad trzy samoloty.

2006 Air Wales

Z pięcioma samolotami, Air Wales pełniła rolę regularnego przewoźnika wewnątrz Wielkiej Brytanii, a także realizując połączenia z Irlandią, Belgią i Francją. Utrzymała się sześć lat, po których z powodu „spirali kosztów” i „agresywnej konkurencji” większych tanich linii, zakończyła działalność.

2002 Swissair

Narodowy szwajcarski przewoźnik założony w 1931 roku, nazywany był „latającym bankiem”, co podkreślało jego finansową stabilność. Przeinwestowanie, nadmiernie ambitne plany rozwoju, którym towarzyszyło osłabienie gospodarcze w Europie, położyły kres historii Swissair. W tym czasie na jego flotę składało się 76 samolotów, które latały do 157 miast. Informacja o wstrzymaniu lotów Swissaira była dużym szokiem. Wraz z jego bankructwem upadło (a przynajmniej, zachwiało się) coś znacznie większego – wizerunek szwajcarskiej niezawodności.

Szwajcarskie regionalne linie lotnicze Crossair, przejęły rolę pełnioną dotąd przez bankruta, kontynuując operacje pod nazwą Swiss International Air Lines.

2001 Sabena

Belgijski flagowy przewoźnik powstał w 1923 roku. Dwa lata później obsługiwał trasę do Kongo Belgijskiego, od 1931 do Kopenhagi i Malmoe, a od 1932 do Berlina. W pierwszy transatlantycki rejs poleciał w 1946. W 1982 tras było już 76, a pod koniec wieku XX – 99.

Bankrutując w 2001 roku Sabena stała się pierwszą flagową linią w Europie, którą spotkał taki los. Politycy belgijscy obwiniali o to Swissair, który miał 49.5% akcji w Sabenie.

2001 TWA

Przez lata TWA należały do Howarda Hughesa, amerykańskiego miliardera, konstruktora lotniczego i producenta filmowego. U szczytu powodzenia w ich skład wchodziło 190 samolotów, latających na 132 trasach.

Gdy w latach 80. długi zaczęły narastać, TWA sprzedały swoje trasy do Londynu, a w latach 1992 i 1995 przeszły procesy restrukturyzacji. Niewiele to pomogło, a co gorsza, doszło do potężnej katastrofy samolotu TWA w 1996, w której zginęło 212 osób. W 2001 roku TWA ostatecznie zbankrutowały i zostały przejęte przez American Airlines.

1991 Pan Am

Pan American były największymi liniami lotniczymi w Stanach Zjednoczonych od 1927 do 1991 roku. W 1958 wprowadziły lotnictwo w erę pasażerskich odrzutowców, wypuszczając w trasę samolot Boeing 707. Był to rok, w którym po raz pierwszy w historii liczba pasażerów przekraczających Atlantyk samolotami przewyższyła liczbę osób płynących statkami.

W tamtych czasach, lot Pan Am był niezwykłym doświadczeniem. Obszerne menu, z wyborem starterów, dań głównych, deserów, z wieloma aperitifami, świetnymi winami, disgestifami. Pasażerowie dostawali stosowną do rodzaju jedzenia zastawę stołową, a lecący pierwszą klasą siadali przy stole tak jak w restauracji – parami, naprzeciwko siebie.

W 1968 Pan Am latał do 122 miast w 86 krajach na wszystkich kontynentach (nie było go tylko na Antarktydzie), wykorzystując do tego 150 samolotów odrzutowych.

W 1973 roku doszło do pamiętnego kryzysu energetycznego (paliwowego). W październiku 1978, w Pan Am zostało już tylko 65 tras. Jeszcze jakoś przeczołgał się przez ponad dekadę, ale w końcu, w 1991 ogłosił upadłość.

1991 Air Europe

Air Europe zawdzięcza swoje bankructwo upadkowi turystyki w wyniku wojny w Zatoce. Według oficjalnych danych, w tym czasie w samej tylko Wielkiej Brytanii (w Polsce turystyka wyjazdowa była w powijakach i problem nas nie dotyczył) zainteresowanie wycieczkami zagranicznymi spadło o 60%. Ministerstwa Spraw Zagranicznych wielu europejskich państw przestrzegały przed wyjazdami do kilkunastu krajów. Przede wszystkim na Bliski Wschód, do Bahrajnu, Kataru, Emiratów Arabskich, Izraela, Egiptu, a także do Turcji, Tunezji, Maroka, a nawet Filipin. W Wielkiej Brytanii z biznesu turystycznego wypadło 120 biur podróży, zarówno agentów jak i touroperatorów. W tym także, drugi co do wielkości w tym kraju, Intasun i należąca do niego linia lotnicza Air Europe.

1982 Laker Airways

Sir Freddie Laker, brytyjski przedsiębiorca, był prawdziwym pionierem w organizacji lotów niskokosztowych. Już w 1977 roku uruchomił swój Skytrain (podniebny pociąg) do Stanów Zjednoczonych. Dla turystów była to świetna oferta. Szybko zakochali się w nowej, względnie taniej, linii lotniczej. Nie podobało się to jednak rywalom, którzy wtedy pasażerski transport lotniczy widzieli zupełnie inaczej. Nikomu do głowy by nie przyszło, że za ileś tam lat pojawi się coś w rodzaju Ryanair. Podjęli wysiłki, aby zniszczyć przeciwnika psującego im rynek. Z powodzeniem. W lutym zadłużenie Laker Airways sięgnęło niebotycznej wtedy (a i teraz niemałej) kwoty 264 milionów funtów. Laker Airways i Skytrain skapitulowały. Ale nie bez walki. Przeprowadzone przez likwidatorów postępowania antytrustowe wykazały niedozwolone praktyki konkurentów. Sprawa była na tyle poważna, że zagroziła prowadzonej ówcześnie prywatyzacji British Airways. W wyniku decyzji sądu, rywale Laker Airways zapłacili 35 milionów funtów, z czego sir Freddie Laker otrzymał 6 milionów.

W szczycie powodzenia Laker Airways latały 20 samolotami.

To nie wszyscy

Bankructwa Sabeny i Swissaira otworzyły bramę, z której wylały się kolejne upadki linii flagowych. Zniknęły m.in.: Cyprus Airways, Malev, flyLAL (Litwa), Slovak Airlines. Alitalia już rok temu ogłosiła upadłość, ale w tym stanie udaje się jej cały czas trwać.

Upadały liczne inne linie lotnicze. W Polsce najbardziej znany jest, oczywiście, przypadek OLT Express. Ale były także: Air Polonia, Fisher Air, Small Planet. Itp.

Według dostępnych statystyk od 2007 roku na świecie doszło do 279 znaczących bankructw linii lotniczych.

Linie lotnicze, które upadły w latach 2007-2018 (+początek 2019)
1 2019 WOW Air
2 2019 Insel Air
3 2019 Flybmi
4 2019 Shaheen Airlines
5 2019 Germania 
6 2018 LC Peru Airlines
7 2018 VLM Airlines Brussels
8 2018 Air2There Airlines
9 2018 Cobalt Airlines
10 2018 Small Planet Airlines
11 2018 Primera Airlines
12 2018 Waves
13 2018 Skywork
14 2018 JetGo
15 2018 NextJet
16 2018 Nature Air
17 2018 Latin American Wings
18 2018 Pawa Dominica
19 2018 Polar Airlines
20 2018 Fly Viking
21 2017 Niki Air
22 2017 Darwin Airlines
23 2017 Air Berlin
24 2017 Island Air
25 2017 Royal Falcon
26 2017 Monarch Airlines
27 2017 GLO Airlines
28 2017 Rainbow Airlines
29 2017 Mega Maldives Airlines
30 2017 Wings of Alaska
31 2017 Citywings
32 2016 Tiara Air
33 2016 TransAsia Airways
34 2016 Seaport Airlines
35 2016 SAFI Airways
36 2016 Aero Contractors
37 2016 Fly Lapland
38 2016 Air Pegasus
39 2016 VLM Airlines
40 2016 Fly Salone
41 2016 SOL S.A. Líneas Aéreas
42 2016 Skywise
43 2015 SkyGreece
44 2015 Intersky
45 2015 Estonia Air
46 2015 Transaero
47 2015 Supreme Airlines
48 2015 Korongo Airlines
49 2015 Syphax Airlines
50 2015 Air Lituanica
51 2015 EuroLot
52 2015 SkyMark Airlines
53 2015 Hamburg Airways
54 2015 Cyprus Airways
55 2015 SkyTrans Pty
56 2015 TigerAir Mandala
57 2014 UT Air
58 2014 Moskovia Airlines
59 2014 Carpatair
60 2014 Krohns Air
61 2013 Haiti Aviation
62 2013 Link Airs
63 2013 Danube Wings
64 2013 Belle Air
65 2013 Flynonstop A.S
66 2013 Dagestant Airlines
67 2013 Dutch Antiles Express
68 2013 Saha Airlines
69 2013 Orbest Orizonia Airlines, S.A. (d. Iberworld Airlines, S.A)
70 2013 Red Wings
71 2013 Armavia
72 2013 Bahrain Air
73 2013 Batavia Air
74 2013 OLT Express Germany
75 2013 Aerosvit Airlines
76 2012 Kuban Airlines
77 2012 JetLink Express
78 2012 Air Malawi
79 2012 1Time Airlines
80 2012 SOL Airlines
81 2012 Air Finland
82 2012 Skyways Airlines and City Airline
83 2012 Cimber Sterling Airlines
84 2012 Gabon Airways
85 2012 Air Zimbabwe
86 2012 Air Australia
87 2012 TAS-Air Pty
88 2012 Malev Airlines
89 2012 Czech Connect Airlines
90 2012 Spanair
91 2012 Cirrus Airlines
92 2012 Kentucky Skies
93 2012 Aeroperlas
94 2012 OLT Express
95 2012 Air Tran Airways
96 2012 Jetlite
97 2012 Aerosur
98 2012 Velvet Sky
99 2012 Norfolk Air
100 2012 Air Finland (Charter)
101 2012 Windjet
102 2012 Varig Logistica
103 2012 PLUNA
104 2012 Team Linhas Aereas
105 2012 Direct Air
106 2012 USA300 Airlines
107 2012 Mint Airways
108 2012 REDJet
109 2012 Tennessee Skies
110 2011 Astreaus airlines
111 2011 Avianova
112 2011 KMV Airlines
113 2011 Air Southwest
114 2011 Robin Hood Airlines
115 2011 Wataniya Airways
116 2011 2nd Sverdlovsk Enterprise
117 2011 Pyrenair
118 2011 Cargoitalia
119 2011 Pacific Blue Airlines
120 2011 Fly Oristano
121 2011 Comtel Airlines
122 2011 Prima Aero Tranporti Italiani
123 2011 Dubrovnik Airlines
124 2011 Fly Hellas
125 2011 Sky Express
126 2011 Moscow Airlines
127 2011 Albanian Airlines
128 2011 Lotus Air
129 2011 Dagestan Airlines
130 2011 Avial NV
131 2011 Lufthansa Italia
132 2011 Yak Service
133 2011 Gomelavia
134 2011 Mandala Airlines
135 2011 Transavia Denmark
136 2011 Sun d'Or International Airlines
137 2011 Air Cuenca
138 2011 Amsterdam Airlines
139 2011 Novosibirsk Air Enterprise
140 2011 Pamir Airways
141 2011 Atlantic Southeast Airlines
142 2011 Aviaenergo
143 2011 Tor Air
144 2011 Airstars
145 2011 Jade Cargo International
146 2011 Hewa Bora Airways
147 2011 Zambezi Airlines
148 2011 Aviasca
149 2011 Great Wall Airlines
150 2011 Coral Blue Airlines
151 2011 Naturelink Aviation
152 2011 City Airlines
153 2011 Continent Airlines
154 2011 Vildanden Airlines
155 2011 Air Mat
156 2010 Hamburg International
157 2010 Cyprus Turkish Airlines
158 2010 Iraq Airlines
159 2010 VIVA Macau
160 2010 Highland Airways
161 2010 Varsity Express
162 2010 Air Slovakia
163 2010 Quantum Air
164 2010 Interlink Airlines
165 2010 Air Jamaica
166 2010 Eurocypria
167 2010 Fly Direct
168 2010 Sun Country Airlines
169 2010 Region Avia
170 2010 Aviacsa
171 2010 Blue Wings
172 2010 Ghana Airways
173 2010 Viking Airlines AB (Sweden)
174 2010 Star1 Airlines
175 2010 Sky Service
176 2010 Mexicana
177 2010 PalmAir
178 2009 Air Comet
179 2009 FlyGlobespan
180 2009 Sky Europe
181 2009 East Star Airlines
182 2009 SkyAirWorld
183 2009 Skystar Airways
184 2009 Aviacsa
185 2009 PB Air
186 2009 Linus Airways
187 2009 FlyLAL
188 2009 Air Jamaica
189 2009 Jet America
190 2009 Primaris Airlines
191 2009 Silver Air
192 2009 CentralWings
193 2009 MacAir
194 2009 OzJet
195 2009 MyAir
196 2009 Kayala Airlines
197 2009 Indochina Airways
198 2009 Blue Wings
199 2009 Zambian Airways
200 2009 Bellview Airlines
201 2009 Caribair
202 2009 RAK Airways
203 2009 Air Tahoma
204 2009 Megantara Air
205 2009 Qiantang Airways
206 2009 Air Senegal International
207 2009 Kras Air
208 2008 XL Airways
209 2008 Boston Maine Airways
210 2008 OK Air
211 2008 Carib Aviation
212 2008 Futura
213 2008 Flightline
214 2008 Airlines Tonga
215 2008 Nova Air
216 2008 Alma de Mexico
217 2008 Aero Airlines
218 2008 Aero California
219 2008 Air Tanzania
220 2008 Inter Airlines
221 2008 Kras Air
222 2008 Community Airlines
223 2008 Domodedovo Airlines
224 2008 Air Bee
225 2008 Kyokushin Air
226 2008 Flysure
227 2008 GirJet
228 2008 Flyyeti Airlines
229 2008 Avolar
230 2008 Aladia Airlines
231 2008 BritishJet.com
232 2008 Freedom Air
233 2008 Yeongnam Air
234 2008 Angkok Airlines
235 2008 Aebal
236 2008 Hansung Airlines
237 2008 Ankair
238 2008 Aero Tropics
239 2008 Focus Air
240 2008 Freedom Air
241 2008 Jetride (Pinnacle Air)
242 2008 Sterling European Airways
243 2008 AIRUnion
244 2008 Swazi Express Airways
245 2008 Oasis Hong Kong Airlines
246 2008 Air Mauritanie
247 2008 Air Scotland
248 2008 City Star Airlines
249 2008 Silverjet
250 2008 Aeropostale
251 2008 Prima Charter (Fischer Air Polska)
252 2008 Club Air
253 2008 Mihin Lanka
254 2008 Skybus Airlines
255 2008 Coast Air
256 2008 ATA Airlines
257 2008 EuroManx
258 2008 Eos Airlines
259 2008 Alpi Eagles
260 2008 Cameroon Airlines
261 2008 Zoom Airlines
262 2008 Aloha Airlines
263 2008 Big Sky Air
264 2008 Pan Am 2
265 2008 Far Eastern Air Transport
266 2008 African Safari Airways
267 2008 Nationwide Airlines
268 2008 Champion Air
269 2007 Alexandair
270 2007 Air Ariatic
271 2007 LAB Airlines (Lloyd Aereo Boliviano)
272 2007 Slovak Airlines 
273 2007 European Air Express
274 2007 Air Wales
275 2007 Flywoosh
276 2007 Air Scotland
277 2007 O'Connor Airlines
278 2007 JetStream Express
279 2007 MAXjet 

 

Źródło: The Telegraph

2 kwietnia 2019

 

















Zamknij X
Zamknij X
REKLAMA